Józef Struś – Patron Szpitala i Wybitny Lekarz Renesansu
Józef Struś (1510–1568) był jednym z najwybitniejszych polskich lekarzy, uczonym oraz burmistrzem Poznania. Jego osiągnięcia medyczne, szczególnie w dziedzinie badań nad tętnem, przyniosły mu międzynarodową sławę. Zabiegali o niego europejscy władcy, a sułtan Sulejman I Wspaniały szukał w nim ratunku dla swojego zdrowia. Struś był nie tylko lekarzem, ale także naukowcem, który dokonał przełomowych odkryć w dziedzinie medycyny.
Początki i Edukacja
Józef Struś urodził się w 1510 roku w Poznaniu w rodzinie Mikołaja, pracownika browaru, i Elżbiety, córki poznańskiego burmistrza. Jego edukacja rozpoczęła się w szkole miejskiej przy kolegiacie Marii Magdaleny w Poznaniu, a kontynuował ją w Collegium Lubranscianum, gdzie nauczył się języka greckiego i łaciny. Te umiejętności stały się dla niego przepustką do kariery naukowej na skalę międzynarodową.
W 1525 roku Struś wyjechał do Krakowa, gdzie podjął studia medyczne na Akademii Krakowskiej, zdobywając tytuł bakałarza. Dzięki wsparciu finansowemu Jana Chojeńskiego, sekretarza koronnego, Struś mógł kontynuować naukę na Uniwersytecie w Padwie – jednym z najważniejszych ośrodków medycznych w Europie. W 1535 roku, w wieku zaledwie 25 lat, uzyskał tytuł doktora i profesora medycyny teoretycznej.
Najważniejsze Osiągnięcia
- Badania nad Tętnem: Józef Struś prowadził pionierskie badania nad krążeniem krwi, co zaowocowało przełomowym dziełem „Sphygmicae artis iam mille ducentos annos perditae et desideratae libri V” (1555). Było to pierwsze tak szczegółowe opracowanie na temat tętna, które na wiele lat wyprzedziło swoje czasy i stało się podstawą dla późniejszych badań nad układem krążenia.
- Leczenie Sułtana Sulejmana I: W 1540 roku, na zaproszenie starosty generalnego Wielkopolski, Andrzeja Górki, Józef Struś wyruszył do Konstantynopola, by leczyć sułtana Sulejmana I Wspaniałego, który poważnie chorował. Dzięki jego leczeniu sułtan odzyskał zdrowie. Wdzięczny władca obdarzył Strusia kosztownościami i zaproponował mu pozostanie na swoim dworze, ale Struś odmówił, wracając do Polski.
- Praca na Królewskim Dworze: Po powrocie do Polski Józef Struś zyskał uznanie wśród polskich władców. Był nadwornym lekarzem Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta, co pozwoliło mu wpływać na rozwój medycyny w Polsce i promować nowoczesne podejście do leczenia.
- Tłumaczenia Dzieł Medycznych: Struś przetłumaczył na łacinę wiele dzieł starożytnych lekarzy, takich jak Hipokrates i Galen. Jego praca przyczyniła się do popularyzacji dorobku tych wielkich medyków i była cennym wkładem w rozwój europejskiej medycyny.
Działalność Publiczna
Józef Struś nie tylko leczył i badał, ale także pełnił funkcje publiczne. W 1557 roku został wybrany burmistrzem Poznania. Jego zaangażowanie w życie społeczne miasta miało duży wpływ na rozwój Poznania, a także wzmacniało jego pozycję jako jednej z najważniejszych postaci intelektualnych ówczesnej Polski.
Dziedzictwo
Osiągnięcia Józefa Strusia miały ogromny wpływ na rozwój medycyny, szczególnie w zakresie diagnostyki chorób układu krążenia. Jego badania nad tętnem stanowią kamień milowy w historii medycyny. Dziś jego imię noszą liczne instytucje medyczne, w tym nasz szpital, który z dumą kontynuuje tradycje naukowe i humanistyczne, jakie reprezentował Struś.