Dieta łatwostrawna, jest prostą modyfikacją żywienia podstawowego polegającą na eliminacji produktów, potraw, technik przygotowania drażniących przewód pokarmowy.
Dieta ta powinna dostarczyć wszystkich niezbędnych składników pokarmowych oraz ograniczyć produkty i potrawy ciężko strawne.
Dieta powinna zawierać 65-90g białka (co powinno stanowić ok. 12% energii dziennej racji pokarmowej), 70-75g tłuszczu (ok. 30% energii) a węglowodany powinny pokryć resztę zapotrzebowania energetycznego (ok. 55-60%).
W diecie należy wykluczyć :
produkty i potrawy powodujące nadmierne wydzielanie soków trawiennych (ciężkostrawne, tłuste, ostre, długo zalegające w żołądku ), zawierające duże ilości włókna pokarmowego (głównie frakcje nierozpuszczalne błonnika pokarmowego ), produkty zawierające błonnik (warzywa i owoce powinny być młode, miękkie, raczej gotowane, nie w formie surówek)
produkty i potrawy wzdymające, marynaty i używki, ostre przyprawy,
niewskazane są potrawy wędzone i surowe, cebula i ogórki, warzywa kapustne i strączkowe.
Technika przygotowania posiłków:
Stosowane techniki kulinarne (poprawiające strawność składników odżywczych, w tym także rozpulchniające i rozdrabniające):
gotowanie w wodzie i w parze (często połączone z przecieraniem, miksowaniem, rozdrabnianiem), pieczenie w folii aluminiowej lub w pergaminie (nie wymaga stosowania tłuszczu, produkt jest miękki, brak chrupiącej skórki), spulchnianie potraw przez dodanie do nich ubitych białek jaj lub namoczonej w wodzie lub mleku bułki, tłuszcz do potraw dodaje się po przyrządzeniu, do zagęszczania potraw stosujemy zawiesinę z mąki i wody lub z mąki i mleka (nie zasmażki).
Produkty stosowane przy sporządzaniu potraw w diecie łatwostrawnej powinny być bardzo
świeże i dobrej jakości. Pokarmy powinny być dobrze ugotowane, miękkie, smaczne,
niezbyt słodkie, mało słone, niekwaśne i nieostre. Posiłki powinny być ciekawie zestawione, o apetycznym wyglądzie, przyprawione dozwolonymi w diecie łagodnymi przyprawami .
Należy dbać o częste spożywanie posiłków w małych objętościach, najlepiej 5 razy dziennie, podawanych regularnie o określonych godzinach, a kolację spożywać nie później niż 2 godziny przed snem.
Produkty dozwolone:
Produkty zbożowe- pieczywo jasne, pszenne, czerstwe (czasem pieczywo typu Graham w ograniczonej ilości), sucharki, drobne kasze: manna, krakowska, jęczmienna łamana – dobrze oczyszczona , ryż, drobne makarony
Mleko i produkty mleczne-mleko słodkie 2% i zsiadłe, jogurt, kefir, biały ser (chudy lub półtłusty), serek homogenizowany
Jaja-gotowane na miękko, w koszulkach, ścięte na parze w formie jajecznicy, jaj sadzonych, omletów
Mięso wędliny, ryby-mięsa chude: cielęcina, wołowina – z młodych sztuk; kurczaki, indyki (najlepiej mięso z piersi, bez skóry); chuda wieprzowina w ograniczonej ilości, ryby chude: dorsz , leszcz , mintaj, morszczuk , pstrąg, płastuga , sola , szczupak , sandacz, (ryby tłuste w ograniczonej ilości – jeżeli są dobrze tolerowane ) wędliny chude : szynka , polędwica (wieprzowe i drobiowe ) chuda kiełbasa szynkowa wieprzowa i wołowa
Tłuszcze-masło, margaryny miękkie, słodka śmietanka, oleje roślinne: oliwa z oliwek, sojowy, słonecznikowy, rzepakowy, kukurydziany
Ziemniaki- gotowane, gotowane tłuczone, w postaci pure gotowane, gotowane tłuczone, w postaci puree
Warzywa-marchew, buraki, dynia, szpinak, kabaczki, młody zielony groszek ( najczęściej przetarty w formie zupy lub puree ), kalafior, brokuł , młoda fasolka szparagowa; warzywa z wody oprószane mąką z dodatkiem świeżego masła lub margaryny, bez zasmażek:
na surowo: zielona sałata , cykoria , pomidory bez skórki , utarta marchewka z jabłkiem
Owoce-owoce dobrze dojrzałe bez skórki i pestek – jabłka , truskawki, morele, brzoskwinie, pomarańcze ,cytryny, banany, maliny i porzeczki (oraz inne owoce malinowe) w postaci przecieru lub soku
Suche strączkowe-żadne
Cukier i słodycze-cukier (dozwolony, ale nie preferowany ), miód, dżemy bez pestek, przetwory owocowe pasteryzowane: kompoty , galaretki
Przyprawy-tylko łagodne w ograniczonych ilościach: sól, cukier ,sok z cytryny, koper zielony, kminek, tymianek, majeranek , bazylia , lubczyk, rozmaryn , wanilia, goździki, ew. cynamon, kwasek cytrynowy
Zupy-kleiki, krupniki, z dozwolonych kasz , zupy mleczne przetarte zupy owocowe z dozwolonych owoców, zupy warzywne czyste (barszcz , pomidorowa), zupy jarzynowe z dozwolonych warzyw, zupa ziemniaczana (zupy na odtłuszczonych wywarach mięsnych, jeśli nie ma przeciwwskazań )zupy zagęszczone zawiesiną mąki w wodzie , mleku lub słodkiej śmietance- bez zasmażek, zupy zaciągane żółtkiem lub z dodatkiem świeżego masła
Potrawy mięsne i rybne- gotowane, duszone bez uprzedniego obsmażania, pieczone w folii aluminiowej lub rękawie foliowym lub w pergaminie, potrawki, pulpety.
Potrawy z mąki i kasz-kasze gotowane na sypko lub rozklejone, budynie z kasz z dodatkiem mięsa, warzyw lub owoców, risotto, lane kluski, leniwe pierogi z małym dodatkiem mąki
Sosy-o smaku łagodnym zaprawiane słodką śmietanką , masłem lub żółtkiem, zagęszczone zawiesiną z mąki i wody, lub z mąki i mleka lub z mąki i słodkiej śmietanki sosy: potrawkowy, koperkowy, cytrynowy, pomidorowy; sosy owocowe ze słodką śmietanką
Desery-kompoty, kisiele , musy , galaretki – z owoców dozwolonych , galaretki, kisiele, kremy z mleka ,
owoce w galaretce, biszkopty, czerstwe ciasto drożdżowe
Napoje-słaba herbata ,słaba kawa (o ile nie ma przeciwwskazań ), mleko, napoje owocowe, soki warzywne , herbatki owocowe i ziołowe
Produkty przeciwwskazane:
Produkty zbożowe- pieczywo razowe żytnie i pszenne, każde pieczywo świeże, rogaliki francuskie (croissant), grube kasze : gryczana, pęczak, grube makarony
Mleko i produkty mleczne-sery żółte i topione, sery pleśniowe, Feta, serki typu „Fromage”
Jaja-gotowane na twardo i smażone w zwykły sposób
Mięso wędliny, ryby-mięsa tłuste: baranina, wieprzowina, gęsi, kaczki, tłuste ryby – jeśli są źle tolerowane, wędliny tłuste, pasztety, wędliny podrobowe, ryby wędzone, mięsa peklowane, konserwy mięsne i rybne
Tłuszcze-śmietana, smalec, słonina, boczek, łój, margaryny twarde
Ziemniaki-frytki, wszelkiego rodzaju ziemniaki smażone, placki ziemniaczane, pyzy, chipsy
Warzywa-wszystkie odmiany kapusty (czasem dopuszcza się niewielki dodatek kapusty włoskiej ), papryka, szczypior, cebula, ogórki świeże i kiszone, rzodkiewki, kukurydza (również z puszki), warzywa z zasmażkami, konserwowane octem,
Owoce-wszystkie owoce niedojrzałe, gruszki, śliwki, czereśnie, owoce suszone, orzechy
Suche strączkowe-groch, fasola, bób, soczewica, soja
Cukier i słodycze-chałwa, czekolada, słodycze zawierające tłuszcz, kakao, orzech
Przyprawy-ostre przyprawy: ocet , pieprz, musztarda, papryka, wszelkiego rodzaju pikle
Zupy-kapuśniak , zupa ogórkowa, fasolowa, grochówka, zupy zaprawiane zasmażkami, zupy w proszku
Potrawy mięsne i rybne-smażone, duszone i pieczone w sposób tradycyjny
Potrawy z mąki i kasz-smażone, kotlety z kaszy, kluski kładzione, francuskie ,ciasto na pierogi , naleśniki, zacierki,
Sosy-ostre, na zasmażkach, sosy na mocnych i tłustych wywarach kostnych i mięsnych
Desery-torty i ciastka z kremem lub z bitą śmietaną, pączki, faworki, tłuste ciasta jak: francuskie, piaskowe, kruche
Napoje-mocna herbata i kawa, mocne kakao, płynna czekolada, napoje alkoholowe